Karmienie dziecka odciągniętym pokarmem: odpowiadamy na pytania

Kiedy można rozpocząć podawanie dziecku odciągniętego pokarmu? Jaka metoda jest najlepsza? Czy powinnaś obawiać się, że dziecko będzie zdezorientowane nową metodą podawania mleka? Odpowiadamy na często zadawane pytania na temat podawania odciągniętego mleka

Kiedy powinnam zacząć podawać dziecku odciągnięte mleko?

Jeżeli dziecko jest zdrowe, a karmienie piersią przebiega sprawnie, nie musisz spieszyć się z wprowadzaniem odciąganego pokarmu. W ciągu pierwszych czterech tygodni będziecie wspólnie pracować nad zainicjowaniem i rozwinięciem laktacji oraz uczyć się efektywnego karmienia. Choć dane na ten temat są ograniczone,{1} uważa się, że przedwczesne wprowadzenie karmienia butelką w kluczowym pierwszym miesiącu może zakłócić te procesy.

Jeżeli jednak noworodek ma trudności z chwytaniem lub ssaniem piersi, rozpocznij odciąganie pokarmu jak najszybciej po porodzie. Więcej informacji znajdziesz w naszych artykułach na temat rozwiązywania problemów z karmieniem w pierwszym tygodniu oraz podawania mleka wcześniakowi lub niemowlęciu o specjalnych potrzebach. Warto także zasięgnąć porady bezpośrednio u specjalisty.

Jak podawać dziecku odciągnięty pokarm?

Dostępnych jest wiele specjalistycznych rozwiązań do karmienia, które mogą pomóc Ci w podawaniu odciągniętego pokarmu w zależności od potrzeb Twoich i dziecka.

Jeżeli noworodek potrzebuje odciągniętego pokarmu, jednak nie chcesz karmić go butelką, zanim nie przyzwyczai się do ssania piersi, możesz zdecydować się na kubeczek przeznaczony do karmienia krótkoterminowego. Umożliwia on dziecku popijanie odciągniętego mleka małymi łyczkami − musisz jednak uważać, aby nie rozlać pokarmu! Najlepiej, by przy pierwszym karmieniu z kubeczka towarzyszył Ci specjalista, który skontroluje, czy dobrze sobie radzicie.

W przypadku niemowląt, które potrzebują odciągniętego pokarmu jako uzupełnienia karmienia piersią, pomocny może okazać się system wspomagający karmienie (SNS). Jest on wyposażony w cienką, elastyczną, mocowaną wzdłuż brodawki rurkę przeznaczoną do podawania dziecku odciągniętego pokarmu równolegle z karmieniem piersią. System ten umożliwia dziecku dłuższe przebywanie przy piersi − co stanowi dla Ciebie dodatkową stymulację wspomagającą utrzymanie laktacji − a także doskonalenie umiejętności pobierania pokarmu. Rozwiązanie to dobrze sprawdzi się u mam borykających się ze słabą laktacją oraz w przypadku dzieci adoptowanych lub urodzonych przez matki zastępcze.

Jeżeli Twoje dziecko nie jest w stanie wytworzyć siły ssącej niezbędnej do karmienia piersią – być może ze względu na niepełnosprawność, wrodzone schorzenia lub zły stan zdrowia – możesz wypróbować pipetę na palec przeznaczoną dla dzieci o specjalnych potrzebach. Rozwiązanie to umożliwia karmienie z wykorzystaniem lekkiego uciskania niemowlętom, które nie potrafią ssać piersi.

Jak najlepiej rozpocząć karmienie butelką?

Jeżeli karmienie piersią przebiega sprawnie i zdecydowałaś, że nadszedł czas na podanie dziecku pierwszej butelki odciągniętego mleka, weź pod uwagę następujące wskazówki:

Wprowadzaj zmiany stopniowo

Nie czekaj na pierwszy wieczór poza domem lub pierwszy dzień w pracy, aby zacząć podawać dziecku mleko z butelki. Zacznij kilka tygodni wcześniej od niewielkich ilości odciągniętego pokarmu i wprowadzaj zmianę powoli, bez presji czasowej. Stopniowo zwiększaj ilość podawanego mleka, aż do osiągnięcia pełnej porcji podanej w całości z butelki.

Wybierz odpowiedni czas

W momencie pierwszego kontaktu z butelką karmione piersią dziecko powinno być możliwie najbardziej zrelaksowane – raźne, jednak niezbyt głodne.

Wyznacz zastępcę

Przyzwyczajone do piersi dziecko może być zdezorientowane lub niezadowolone, kiedy to Ty podasz mu butelkę. Być może zareaguje lepiej, otrzymując pierwszą butelkę z rąk kogoś innego – Ty w tym czasie powinnaś wyjść z pokoju, aby niemowlę nie widziało Cię ani nie czuło Twojego zapachu.

Unikaj skrajnych temperatur

Dziecko chętniej przyjmie odciągnięty pokarm utrzymany w temperaturze ciała – 37°C (98,6°F).

Zanurz smoczek

Przed podaniem butelki spróbuj zanurzyć smoczek w odciągniętym mleku, tak aby smakował i pachniał Twoim pokarmem. Następnie delikatnie dotknij górnej wargi niemowlęcia smoczkiem, aby zachęcić je do otwarcia buzi.

Przyjmij odpowiednią pozycję

Karm dziecko na żądanie, trzymając je w pozycji półpionowej. Nigdy nie podawaj butelki, kiedy dziecko leży płasko na plecach, ponieważ wiąże się to z ryzykiem udławienia. To niemowlę powinno narzucać prędkość karmienia, dlatego pozwalaj mu na przerwy, kiedy ich potrzebuje – w międzyczasie możesz nawet spróbować zmienić stronę.

Bądź cierpliwa

Nie martw się, jeżeli dziecko nie zaakceptuje butelki za pierwszym razem – być może koniecznych będzie kilka podejść. Kiedy niemowlę odpycha butelkę lub staje się kapryśne, uspokój je i odczekaj kilka minut przed podjęciem kolejnej próby. Jeśli maluch nadal nie chce pić z butelki, zaczekaj jeszcze chwilę i rozpocznij normalne karmienie piersią. Spróbuj znowu podać butelkę o innej porze dnia.

Ile odciągniętego pokarmu powinnam podawać dziecku?

Każde niemowlę jest inne. Badania wykazały, że w przedziale wiekowym od pierwszego do szóstego miesiąca życia znaleźć można dzieci przyjmujące zaledwie 50 ml podczas sesji karmienia oraz takie, które pobierają nawet 230 ml pokarmu. Na początek przygotuj około 60 ml i sprawdź, czy niemowlę potrzebuje więcej lub mniej mleka. Wkrótce przekonasz się, ile pokarmu najczęściej potrzebne jest Twojemu dziecku – pamiętaj jednak, aby nigdy nie zmuszać go do opróżniania butelki. 

Jak zagwarantować, aby karmienie butelką było bezpieczne dla dziecka?

Zawsze myj i dezynfekuj zestaw do odciągania oraz butelki zgodnie z instrukcją, a przed odciąganiem i przelewaniem pokarmu lub karmieniem dziecka nie zapominaj o myciu rąk. Postępuj zgodnie z naszymi wskazówkami na temat bezpiecznego przechowywania i rozmrażania mleka.

Jeżeli chcesz podgrzać mleko, umieść butelkę lub torebkę w misce z ciepłą wodą lub w podgrzewaczu albo włóż pod bieżącą wodę (o temperaturze maks. 37°C/98,6°F). Nigdy nie podgrzewaj pokarmu w mikrofalówce ani na kuchence.

Czy moje dziecko poradzi sobie z zamianą piersi na butelkę?

Niektóre mamy martwią się, że zbyt wczesne wprowadzenie butelki przyzwyczai niemowlę do sztucznego smoczka i utrudni późniejsze ssanie piersi. Inne obawiają się odwrotnej sytuacji – jeżeli wcześnie nie oswoją dziecka z butelką, później nie będzie ono chciało jej zaakceptować. Oba te problemy określa się wspólnie anglojęzycznym terminem „nipple confusion” (dezorientacja, zaburzenie ssania).

Eksperci spierają się, czy w rzeczywistości istnieje takie zjawisko.{1} Pobieranie pokarmu z tradycyjnego smoczka, który nie wymaga utworzenia podciśnienia, rzeczywiście wymaga od dziecka mniejszego wysiłku niż ssanie piersi, ponieważ mleko przepływa swobodnie z pomocą grawitacji. Ponadto niektóre niemowlęta zdecydowanie preferują pierś lub butelkę i nie są w stanie przyzwyczaić się do alternatywy. Wiele dzieci jednak nie ma żadnych problemów z naprzemiennym stosowaniem obu metod karmienia. 

Jeżeli wciąż napotykasz trudności z podawaniem niemowlęciu odciągniętego pokarmu, porozmawiaj z konsultantem laktacyjnym lub specjalistą od karmienia piersią.