Przechowywanie, zamrażanie i rozmrażanie mleka matki

Odciągnięte mleko jest najlepszym pokarmem, jaki Twoje dziecko może otrzymać podczas Twojej nieobecności. Jak bezpiecznie przechowywać, zamrażać i rozmrażać mleko matki?

Jeżeli wracasz do pracy, regularnie uczęszczasz na siłownię czy na zajęcia lub po prostu chcesz nadrobić stracone godziny snu, możesz odciągnąć pokarm, który zostanie podany niemowlęciu pod Twoją nieobecność. Odciągnięte mleko zachowuje większość swoich dobroczynnych właściwości, dlatego jeżeli nie będzie Cię przy dziecku w porze karmienia, jest ono znacznie lepszym rozwiązaniem od mieszanki mlecznej. Aby odciągnięty pokarm był bezpieczny dla Twojego dziecka, kluczowe jest jednak zachowanie odpowiedniej higieny – przeczytaj nasze porady, aby dowiedzieć się, jak prawidłowo przechowywać mleko.

Która metoda przechowywania mleka matki jest najlepsza?

Niezależnie od sposobu przechowywania, mleko matki jest korzystniejsze dla dziecka niż mieszanka mleczna. Świeżo odciągnięte mleko jest jednak lepsze niż to przechowywane w lodówce, zaś pokarm z lodówki jest lepszy niż mrożony. Bezpośrednio po odciągnięciu pokarm ma najlepsze

właściwości antybakteryjne oraz większą zawartość przeciwutleniaczy, witamin i tłuszczu niż mleko, które zostało umieszczone w lodówce lub zamrożone.{4}

Jak długo można przechowywać odciągnięte mleko

Jeżeli pokarm został odciągnięty w higieniczny i bezpieczny sposób, możesz przechowywać go w temperaturze pokojowej, w lodówce lub w zamrażarce, zależnie od tego, kiedy ma zostać wykorzystany. Postępuj według następujących wskazówek:

Wytyczne na temat przechowywania świeżo odciągniętego mleka matki (dla zdrowych, donoszonych niemowląt){2,3}

* Odciąganie z zachowaniem najwyższej higieny zakłada rygorystyczne przestrzeganie wytycznych z naszego artykułu na temat czyszczenia i dezynfekcji laktatora.Niniejsze wskazówki na temat przechowywania i rozmrażania mleka matki są jedynie zaleceniami – aby dowiedzieć się więcej, skontaktuj się z konsultantem laktacyjnym lub specjalistą od karmienia piersią.

Jeżeli Twoje dziecko przebywa na OIOM-ie dla noworodków, obowiązywać mogą bardziej surowe, szpitalne wytyczne dotyczące higieny i przechowywania.

Jeśli przechowujesz odciągnięty pokarm w lodówce lub zamrażarce, zawsze opisuj butelki lub torebki ilością mleka oraz datą odciągania – w ten sposób łatwo utrzymasz kontrolę nad zapasami.

Wytyczne na temat podawania odciągniętego mleka matki

Podczas przechowywania mleko najczęściej ulega rozwarstwieniu – tłuszcz oddziela się i unosi do góry. Przed nakarmieniem dziecka delikatnie zakołysz butelką w celu połączenia warstw. Intensywne mieszanie lub potrząsanie może spowodować utratę niektórych elementów odżywczych i ochronnych w mleku.{5}

Podczas karmienia odciągniętym pokarmem z kubeczka lub butelki bakterie z buzi Twojego dziecka mogą przedostawać się do mleka. Z tego względu najlepiej jest wyrzucić resztki niedopitego mleka w ciągu godziny lub dwóch od karmienia. Aby uniknąć marnowania pokarmu, warto przechowywać go w niewielkich porcjach – pozwoli to zużywać tylko tyle, ile jest aktualnie potrzebne.{2}

Jak przechowywać mleko matki w lodówce{2,3}

Postępuj według poniższych wskazówek, aby bezpiecznie przechowywać odciągnięty pokarm w lodówce:

• Włóż mleko do lodówki jak najszybciej po odciągnięciu.
• Przechowuj mleko w czystych butelkach lub torebkach  wykonanych z materiałów niezawierających BPA. Jest to substancja chemiczna, do niedawna powszechnie stosowana w produkcji pojemników i powłok z tworzyw sztucznych. Obecnie większość producentów wycofuje ją z użycia ze względu na podejrzenia co do jej długotrwałych efektów.
• Do znajdującego się w lodówce pojemnika można dodać niewielkie ilości mleka pod warunkiem, że również zostaną one uprzednio schłodzone. Nie dodawaj pokarmu w temperaturze ciała do schłodzonego mleka.
• Przechowuj mleko w najzimniejszej części lodówki – z tyłu, na półce znajdującej się bezpośrednio nad komorą warzyw. Nie umieszczaj go na drzwiach, ponieważ mogą występować tam wahania temperatury.

Jak przechowywać mleko matki w zamrażarce{2,3}

Poniżej znajdziesz informacje na temat bezpiecznego zamrażania pokarmu:

• Włóż mleko do zamrażarki jak najszybciej po odciągnięciu.
• Do znajdującego się w zamrażarce pojemnika można dodać odciągnięte mleko pod warunkiem, że zostanie ono uprzednio schłodzone w lodówce. Nie dodawaj pokarmu w temperaturze ciała do zamrożonego mleka.
• Aby ułatwić sobie rozmrażanie i ograniczyć marnowanie pokarmu, przechowuj pokarm w niewielkich porcjach (mniejszych niż 60 ml). Po rozmrożeniu możesz zmieszać je ze sobą.
• Upewnij się, że pojemniki na mleko, które posiadasz, nadają się do przechowywania w zamrażarce. Niektóre produkty (na przykład szklane butelki) mogą pękać w bardzo niskich temperaturach. Torebki do przechowywania pokarmu firmy Medela to idealne rozwiązanie – są one odporne na zamrażanie, gotowe do użycia oraz łatwe do oznakowania.
• Nie napełniaj butelek ani torebek powyżej trzech czwartych objętości, ponieważ mleko zwiększa swoją objętość w wyniku mrożenia.
• Przechowuj mleko w tylnej części zamrażarki, gdzie wahania temperatury są najmniejsze. Nie stawiaj go w pobliżu ścian samorozmrażającej się zamrażarki.

Podawanie mrożonego mleka matki{2,3}

Podczas rozmrażania mleka zachowaj ostrożność, aby zagwarantować, że jest ono bezpieczne dla Twojego dziecka:

• Mleko można rozmrażać w lodówce – zazwyczaj trwa to około 12 godzin. Możesz także włożyć butelkę lub torebkę z zamrożonym pokarmem pod strumień bieżącej, ciepłej wody (o temperaturze maksymalnie 37°C). Nie rozmrażaj mleka w temperaturze pokojowej.
• Po całkowitym rozmrożeniu mleko można przechowywać w temperaturze pokojowej przez maksymalnie dwie godziny lub w lodówce nie dłużej niż przez 24 godziny.
• Nie rozmrażaj ani nie podgrzewaj pokarmu w kuchence mikrofalowej ani we wrzącej wodzie. Może to spowodować utratę właściwości odżywczych i ochronnych, a także miejscowy wzrost temperatury, który doprowadzi do poparzenia dziecka.
• Rozmrożone mleko, które znajduje się w temperaturze pokojowej, należy podać dziecku w ciągu dwóch godzin lub wyrzucić.
• Nigdy nie zamrażaj ponownie rozmrożonego już pokarmu.

Jak podgrzewać mleko matki{2,3}

Zdrowe, donoszone niemowlęta mogą przyjmować mleko w temperaturze pokojowej lub w temperaturze ciała. Niektóre dzieci wyraźnie preferują konkretną temperaturę, podczas gdy innym jest to obojętne.

• Aby podgrzać mleko, włóż butelkę lub torebkę do kubka, dzbanka albo miski z letnią wodą na kilka minut, tak aby temperatura pokarmu wzrosła do temperatury ciała (37°C). Możesz również użyć podgrzewacza do butelek. Nie dopuszczaj do przekroczenia temperatury 40°C i nie korzystaj z mikrofalówki, ponieważ w ten sposób łatwo przegrzać mleko.
• Delikatnie zakołysz butelką lub torebką, unikając potrząsania oraz mieszania, aby rozmieszać oddzielony tłuszcz (patrz powyżej).

Dlaczego przechowywany pokarm pachnie nietypowo?

Być może zauważyłaś, że wyjęty z lodówki lub zamrażarki pokarm czasami pachnie nieco inaczej. Dzieje się tak na skutek działania enzymu zwanego lipazą, który rozkłada tłuszcze i uwalnia kwasy tłuszczowe – proces ten zapobiega rozwojowi szkodliwych bakterii.

Niektóre mamy wyczuwają w przechowywanym mleku mydlany lub zjełczały zapach. Jeżeli jednak stosowałaś się do wszystkich wytycznych z tego artykułu, pokarm jest całkowicie bezpieczny.{2}

Przechowywanie pokarmu poza domem

Jeżeli przewozisz mleko pomiędzy miejscem pracy a domem lub żłobkiem, skorzystaj z torebki chłodzącej z wkładami.{2} Więcej informacji na temat odciągania i przechowywania pokarmu poza domem znajdziesz w naszym artykule na temat odciągania w podróży.