Moc mleka matki
Czas na lekturę: 4 min.
Czy wiesz, że karmienie dziecka piersią ma także znaczący wpływ na Twoje zdrowie i samopoczucie? Już pierwsza sesja karmienia przy piersi przyniesie Ci wiele niezwykłych korzyści
W momencie kontaktu ze skórą noworodka w Twoim organizmie uwalniana jest oksytocyna.{1} Związek ten, zwany „hormonem miłości” oraz „hormonem przytulania”, pojawia się także wtedy, kiedy dziecko ssie pierś podczas karmienia.
Wczesne i częste przystawianie noworodka do piersi wspomaga skurcze macicy i przyspiesza „trzeci etap” porodu, czyli wyparcie łożyska, w ten sposób chroniąc Cię przed nadmierną utratą krwi.{2}
„U matek karmiących piersią zaobserwować można szybsze skurcze macicy w porównaniu do pozostałych” – wyjaśnia prof. Peter Hartmann, cieszący się światowym uznaniem ekspert w dziedzinie karmienia piersią z Uniwersytetu Australii Zachodniej. „W przeszłości, kiedy u kobiety występował krwotok, lekarze natychmiast przystawiali dziecko do piersi, aby wyzwolić skurcze”.
W dniach następujących po porodzie to oksytocyna uwalniana podczas karmienia zapobiega dalszej utracie krwi. Dzięki temu spada prawdopodobieństwo wystąpienia anemii spowodowanej niedoborem żelaza.{3}
Oksytocyna ma również działanie przeciwdepresyjne. Jedno z badań wykazało, że u kobiet z wyższym poziomem tego hormonu w organizmie występuje mniej objawów zaburzeń lękowych i depresji.{4} Dopóki karmisz piersią, oksytocyna będzie działać na Ciebie uspokajająco, ograniczać stres i obniżać ciśnienie krwi oraz zwiększać poziom odporności na ból.{5}
Im dłużej karmisz piersią, tym bardziej skorzysta na tym Twoje zdrowie. „Mamy mogą naprawdę wiele zyskać” – mówi prof. Hartmann. „Karmienie piersią obniża ryzyko wystąpienia chorób serca oraz cukrzycy typu 2 w ciągu całego życia.{6,7} Każdy kolejny miesiąc karmienia zmniejsza także prawdopodobieństwo zachorowania na wiele nowotworów, w tym raka piersi, jajnika i macicy”.{8,9}
Choć w pierwszych tygodniach karmienie piersią może być wyczerpujące, kiedy już dojdziecie do wprawy, z pewnością docenisz praktyczne strony tego rozwiązania. Będziesz mogła nakarmić dziecko w każdej chwili przy minimalnym wysiłku. Nie będziesz musiała niczego gotować, mieszać, chłodzić ani dezynfekować – po prostu odepniesz biustonosz i przystawisz dziecko. Wychodząc z domu, nie będziesz musiała pamiętać o pakowaniu żadnych akcesoriów do karmienia – to bardzo przydatne, kiedy jesteś już obładowana pieluszkami, ubrankami na zmianę, chusteczkami oraz innymi niezbędnymi produktami.
Karmienie piersią hamuje owulację, tym samym powodując zatrzymanie miesiączki, co samo w sobie stanowi już ogromną zaletę dla wielu mam. Poza tym oznacza to także, że wyłączne karmienie piersią (bez uzupełniania diety dziecka innymi pokarmami) jest doskonałą metodą antykoncepcji – jej skuteczność wynosi co najmniej 98%,{10} czyli porównywalnie do tabletek antykoncepcyjnych{11} lub prezerwatyw.{12}
„W nie tak odległej przeszłości karmienie piersią najprawdopodobniej zapobiegało poczęciu częściej niż jakakolwiek inna metoda. Nadal ma to zastosowanie w niektórych rozwijających się krajach” – mówi prof. Hartmann. Pamiętaj jednak: u niektórych kobiet menstruacja powraca pomimo wyłącznego karmienia dziecka piersią, dlatego zastosuj dodatkowe środki, jeżeli nie chcesz zajść w ciążę.
Kiedy głodne dziecko budzi się w nocy (a robi to większość niemowląt poniżej roku życia, niezależnie od sposobu karmienia),{13} najszybszym i najłatwiejszym sposobem zaspokojenia jego potrzeb jest karmienie piersią. Możesz nawet karmić na leżąco! Uwalniane w tym czasie hormony, między innymi oksytocyna, pomogą Wam obojgu szybko zasnąć z powrotem.{14}
Mamy karmiące piersią często śpią dłużej w porównaniu do innych.{15} Jedno z badań wykazało nawet 40 – 45 minut różnicy każdej nocy.{16} W długofalowej perspektywie jest to wiele cennych godzin, które mogą mieć duży wpływ na Twoje samopoczucie.
Oksytocyna uwalniana podczas każdego karmienia wzmacnia także więź, która tworzy się pomiędzy Tobą a niemowlęciem. Naukowcy zaobserwowali związek zwiększonego poziomu oksytocyny z intensywniejszymi przejawami instynktu macierzyńskiego. Oznacza to między innymi dłuższy kontakt wzrokowy, krótszy czas reakcji oraz większą czułość w kontaktach z dzieckiem{17} – miano „hormonu miłości” nie wzięło się znikąd!
Czy zastanawiałaś się kiedyś, ile kalorii spalanych jest podczas karmienia piersią? Nawet 500 dziennie{18} – to mniej więcej tyle samo, co podczas godzinnej jazdy rowerem. Porównywalne efekty daje także odciąganie pokarmu. Dzięki temu karmienie piersią oraz odciąganie pomoże Ci zrzucić dodatkowe kilogramy, które pojawiły się podczas ciąży. A jeżeli wolisz, będziesz mogła pozwolić sobie na nieco większą porcję słodkości!
Będziesz musiała jednak uzbroić się w cierpliwość. Prof. Hartmann wyjaśnia: „Karmienie piersią wspomaga utratę kilogramów, jednak może to trochę potrwać. Zauważalne działanie odchudzające pojawia się dopiero po sześciu miesiącach”.
Warto rozważyć także ekonomiczne zalety karmienia piersią. Jeżeli nie uzupełniasz diety dziecka innymi pokarmami, nie musisz wydawać pieniędzy na mieszankę mleczną. Na przestrzeni miesięcy przekłada się to na znaczące sumy – w Stanach Zjednoczonych rodziny oszczędzają nawet 1200 – 1500 dolarów (około 4500 – 5500 złotych) w ciągu pierwszego roku.{19} Dzięki temu unikniesz także problemów związanych z dostępnością ulubionych produktów w sklepie.
Ponieważ karmione piersią niemowlęta rzadziej chorują,{20} najprawdopodobniej spędzisz mniej czasu na opiekowaniu się chorym dzieckiem. To z kolei oznacza mniej nieobecności w pracy, jeżeli wróciłaś już do obowiązków zawodowych.{21}
Kiedy ustają korzyści zdrowotne wynikające z karmienia piersią?
Nigdy! Uwierz lub nie, ale wpływ karmienia piersią możesz odczuwać nawet w podeszłym wieku. „Karmienie piersią poprawia mineralizację kości, tym samym obniżając ryzyko osteoporozy i złamań w późniejszym stadium życia”{22} – wyjaśnia prof. Hartmann.
Karmienie może nawet wspomagać pracę mózgu: „Mówiąc wprost, karmienie piersią zwiększa IQ”{23} – mówi prof. Hartmann. „Zmiany zachodzące w mózgu matek pozwalają im lepiej wykonywać niektóre zadania”. Jeżeli więc czujesz się jak supermama, jest to całkowicie uzasadnione!
1 Moberg KU et al. Oxytocin effects in mothers and infants during breastfeeding. Infant. 2013;9(6):201-206.
2 Sobhy SI, Mohame NA. The effect of early initiation of breast feeding on the amount of vaginal blood loss during the fourth stage of labor. J Egypt Public Health Assoc. 2004;79(1-2):1-12.
3 Labbok MH. Effects of breastfeeding on the mother. Pediatr Clin North Am. 2001;48(1):143-158.
4 Stuebe AM et al. Association between maternal mood and oxytocin response to breastfeeding. J Womens Health (Larchmt). 2013;22(4):352-361.
5 Uvnas-Moberg K, Petersson M. Oxytocin, a mediator of anti-stress, well-being, social interaction, growth and healing. Z Psychosom Med Psychother. 2005;51(1):57-80.
6 Peters SAE et al. Breastfeeding and the risk of maternal cardiovascular disease: a prospective study of 300 000 Chinese women. J Am Heart Assoc. 2017;6(6):pii:e006081.
7 Victora CG et al. Breastfeeding in the 21st century: epidemiology, mechanisms, and lifelong effect. Lancet. 2016;387(10017):475-490.
8 Li DP et al. Breastfeeding and ovarian cancer risk: a systematic review and meta-analysis of 40 epidemiological studies. Asian Pac J Cancer Prev. 2014;15(12):4829-4837.
9 Jordan SJ et al. Breastfeeding and endometrial cancer risk: an analysis from the Epidemiology of Endometrial Cancer Consortium. Obstet Gynecol. 2017;129(6):1059-1067.
10 Vekemans M. Postpartum contraception: the lactational amenorrhea method.Eur J Contracept Reprod Health Care. 1997;2(2):105-111.
11 Brown EJ et al. Contraception update: oral contraception. FP Essent. 2017;462:11-19.
12 Trussell J. Contraceptive failure in the United States. 2011;83(5):397-404.
13 Brown A, Harries V. Infant sleep and night feeding patterns during later infancy: association with breastfeeding frequency, daytime complementary food intake, and infant weight. Breastfeed Med. 2015;10(5):246-252.
14 Uvnäs-Moberg K. Neuroendocrinology of the mother-child interaction. Trends Endocrinol Metab. 1996;7(4):126-131.
15 Kendall-Tackett K et al. The effect of feeding method on sleep duration, Maternal well-being, and postpartum depression. Clin Lact. 2011;2(2):22-26.
16 Doan T et al. Breast-feeding increases sleep duration of new parents. J Perinat Neonatal Nurs.2007;21(3):200-206.
17 Britton JR et al.Breastfeeding, sensitivity, and attachment. Pediatrics. 2006;118(5):e1436-1443.
18 Dewey KG. Energy and protein requirements during lactation: Annu Rev Nutr. 1997;17:19-36.
19 U.S. Department of Health & Human Services [Internet]. The Surgeon General’s call to action to support breastfeeding – Factsheet; 2011 Jan 20 [cited 2017 Feb]
20 Howie PW et al. Protective effect of breast feeding against infection. BMJ. 1990;300(6716):11-16.
21 Cohen R et al. Comparison of maternal absenteeism and infant illness rates among breast-feeding and formula-feeding women in two corporations. Am J Health Promot. 1995 Nov-Dec;10(2):148-53.
22 Wiklund PK et al. Lactation is associated with greater maternal bone size and bone strength later in life. Osteoporosis International. 2012;23(7):1939-1945.
23 Kinsley CH, Lambert KG. The maternal brain. Sci Am. 2006;294(1):72-79.
Ciekawe artykuły