Przejście na karmienie piersią

Kontakt „skóra do skóry”

Czas na lekturę: 4 min.

Kontakt „skóra do skóry” to interwencja, która umożliwia matkom odciąganie pokarmu i dostarczanie go dziecku oraz wspiera przejście na karmienie piersią poprzez umożliwienie przystawiania i wczesne nieodżywcze i odżywcze ssanie piersi.

Czym jest kontakt „skóra do skóry”?

Kontakt „skóra do skóry” (zwany również kangurowaniem) jest dobrze znaną praktyką trzymania nagiego noworodka pionowo pomiędzy piersiami matki, pod jej ubraniem.¹

Kontakt „skóra do skóry” jest zalecany dla wszystkich niemowląt na całym świecie.²

W miarę możliwości kontakt „skóra do skóry” może trwać nieprzerwanie 24 godziny na dobę. Zaleca się kilkukrotny, przerywany kontakt „skóra do skóry” w ciągu doby (naprzemiennie spędzanie czasu w inkubatorze na OIOM-ie i co najmniej 1 godzinę z rodzicem) w celu zapewnienia korzyści terapeutycznych oraz umożliwienia dziecku stabilizacji i regulacji podstawowych funkcji fizjologicznych i behawioralnych po zmianie miejsca.³

Dzieci przebywające na OIOM-ach dla noworodków mogą rozpocząć kontakt „skóra do skóry”, gdy tylko ich stan fizjologiczny po porodzie będzie stabilny; dotyczy to nowowordków z°wyjątkowo niską masą urodzeniową oraz niemowląt wentylowanych mechanicznie.^1,2,4

Dlaczego kontakt „skóra do skóry” jest tak ważny?

Kontakt „skóra do skóry” przyczynia się do znaczącego zmniejszenia umieralności i zachorowalności niemowląt na całym świecie.³

Regularny kontakt „skóra do skóry” umożliwia matkom

Odciąganie pokarmu i dostarczanie go dziecku, co skutkuje znacząco dłuższym czasem karmienia wyłącznie piersią ^5-7 oraz wcześniejszym wypisem ze szpitala.⁸
Odciąganie pokarmu w trakcie kontaktu „skóra do skóry” lub po jego zakończeniu, co znacznie zwiększa ilość odciągniętego mleka.⁵

Regularny kontakt „skóra do skóry” pomaga niemowlęciu na OIOM-ie przejść z żywienia dojelitowego na doustne poprzez

Dostęp i wczesne umożliwienie ssania nieodżywczego (NNS) i ssania odżywczego (NS) piersi.
Wczesne stymulacje sensoryczne umożliwiające niemowlętom dotykanie, wąchanie i czucie smaku mleka matki⁹
Stymulowanie wydzielania oksytocyny¹⁰ (kluczowego dla wypływu mleka¹¹) wspomagającej tworzenie więzi i relacji, zwłaszcza na OIOM-ie dla noworodków¹²

Jak wdrożyć kontakt „skóra do skóry”?

Wrowadzić kontakt „skóra do skóry” u wszystkich niemowląt stabilnych pod względem fizjologicznym i behawioralnym.
Zalecać nieprzerwany kontakt „skóra do skóry” przez co najmniej godzinę.
Informować rodziców o konieczności noszenia ubrań, które wspierają kontakt „skóra do skóry” z dzieckiem.
Zachęcać i wspierać matkę, aby odciągała pokarm podczas kontaktu „skóra do skóry” lub bezpośrednio po nim.
Umożliwić matce oferowanie piersi do ssania nieodżywczego podczas kontaktu „skóra do skóry” (niedawno odciągniętej piersi).
Dokumentować sesje kontaktu „skóra do skóry”, określając częstotliwość, czas trwania i powody, dla których praktyka nie została wykonana, w dzienniku praktyk wspierających karmienie piersią
Zapewnić na OIOM-ie dla noworodków środowisko ułatwiające rodzicom dłuższy kontakt „skóra do skóry” podczas każdej wizyty rodzicielskiej dzięki dostępowi do wygodnych siedzeń, przestrzeni i samej możliwości wizyt.

Jak monitorować kontakt „skóra do skóry”?

Zbierać dane na temat częstotliwości i czasu trwania kontaktu „skóra do skóry”

Przeprowadzać comiesięczne audyty danych w celu ich pomiaru:

• Odsetka noworodków, u których stosowany jest kontakt „skóra do skóry” co najmniej raz dziennie.

• Częstotliwości i czasu trwania kontaktu „skóra do skóry” każdego dnia.

• Przyczyn nieoptymalnego zapewnienia kontaktu „skóra do skóry”.

Przeprowadzać comiesięczny audyt, aby sprawdzać postępy, identyfikować wyzwania i wdrażać interwencje poprawiające kontakt „skóra do skóry” i wspierające wyniki laktacji.

Źródła

1. Nyqvist KH et al. Towards universal Kangaroo Mother Care: recommendations and report from the First European conference and Seventh International Workshop on Kangaroo Mother Care. Acta Paediatr. 2010; 99(6):820–826.

2. World Health Organization (WHO). Kangaroo mother care to reduce morbidity and mortality in low-birth-weight infants. 2020.

3. Nyqvist KH et al. State of the art and recommendations. Kangaroo mother care: application in a high-tech environment. Acta Paediatr. 2010; 99(6):812–819.

4. Ludington-Hoe SM et al. Safe criteria and procedure for kangaroo care with intubated preterm infants. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs. 2003; 32(5):579–588.

5. Acuña-Muga J et al. Volume of milk obtained in relation to location and circumstances of expression in mothers of very low birth weight infants. J Hum Lact. 2014; 30(1):41–46.

6. Nyqvist KH et al. Expansion of the baby-friendly hospital initiative ten steps to successful breastfeeding into neonatal intensive care: expert group recommendations. J Hum Lact. 2013; 29(3):300–309.

7. Baley J. Skin-to-skin care for term and preterm infants in the neonatal ICU. Pediatrics. 2015; 136(3):596–599.

8. Assad M et al. Decreased cost and improved feeding tolerance in VLBW infants fed an exclusive human milk diet. J Perinatol. 2016; 36(3):216–220.

9. Spatz DL. Ten steps for promoting and protecting breastfeeding for vulnerable infants. J Perinat Neonatal Nurs. 2004; 18(4):385–396.

10. Uvnäs-Moberg K. Neuroendocrinology of the mother-child interaction. Trends Endocrinol Metab. 1996; 7(4):126–131.

11. Prime DK. Dynamics of milk flow and milk ejection during breast expression in women [PhD Thesis]: The University of Western Australia; 2010.

12. Flacking R et al. Closeness and separation in neonatal intensive care. Acta Paediatr. 2012; 101(10):1032–1037.