Oorzaken van een verstopt melkkanaal

Een verstopt melkkanaal is een aandoening waarbij een melkkanaaltje door een verstopping slecht of onvoldoende wordt geleegd. De melk kan zich achter de verstopping ophopen en deze verhoogde melkdruk kan een pijnlijke plek of knobbel in de borst veroorzaken.

Het is niet altijd duidelijk waardoor melkkanalen verstopt raken, maar de meest voor de hand liggende oorzaak is dat de borst niet voldoende wordt geleegd. Slechte lediging van de borst kan het gevolg zijn van onjuist aanleggen, kleding die ter hoogte van de borst te strak zit, veel tijd tussen de borstvoedingen of plaatselijke littekenvorming. Als de verstopping niet wordt verholpen, kunnen verstopte melkkanalen mastitis veroorzaken. 

Tekenen van een verstopt melkkanaal

Soms zijn er geleidelijk aan meer signalen dat er sprake is van een verstopt melkkanaaltje. Een verstopt melkkanaal veroorzaakt vaak een gevoelige knobbel ter grootte van een erwt of groter, maar er kan soms ook een kleine, witte blaar op de tepel ontstaan. De borst kan gevoelig zijn en de randen van de gevoelige knobbel zijn mogelijk te voelen, het gebied is niet of nauwelijks warmer dan het omringende weefsel en het is niet rood. Ook is er geen sprake van koorts (<  38,4 °C). De baby kan onrustig zijn als hij aan de desbetreffende borst is gelegd, door een verminderde melktoevoer vanuit de borst. Een verstopt melkkanaal heeft geen gevolgen voor de algemene gezondheidstoestand van de moeder.

Evaluatie van verstopte melkkanalen

Raadpleeg altijd eerst een lactatiekundige of professionele zorgverlener. Als de borst rood is, is deze mogelijk ook gezwollen. Als de moeder koorts heeft of zich niet goed voelt, is er mogelijk sprake van mastitis. 

Behandeling

Er moet een behandelplan worden uitgevoerd en gevolgd in overleg met een lactatiekundige of professionele zorgverlener. Verstoppingen in melkkanalen kunnen worden weggenomen door melk uit het verstopte gebied te verwijderen.

Enkele wetenschappelijk bewezen strategieën die in samenwerking met een professionele zorgverlener kunnen worden toegepast:

• Helpen bij het positioneren en aanleggen om de drinktechniek te verbeteren en daardoor een eventuele verstopping weg te nemen.
• Eerst voeden met de desbetreffende borst. Wanneer de baby de borst niet goed leeg gedronken heeft, dan de borst na de voeding nog even afkolven om te zorgen dat de borst goed geleegd wordt.
• Vermijden van strakke kleding, zoals beha's met een beugel
• Zoveel mogelijk rusten
• De borst vóór het voeden verwarmen met een warmtekussentje om de melktoevoer te stimuleren en na het voeden koelen met compressen om de pijn te verlichten en de ontsteking te verzachten

Als de verstopping na 24 tot 48 uur nog niet is verholpen, als er griepachtige symptomen optreden of als de situatie verslechtert, dient de moeder een arts te raadplegen, aangezien verstopte melkkanalen mastitis kunnen veroorzaken

Onderzoekssamenvattingen

S3-Guidelines for the Treatment of Inflammatory Breast Disease during the Lactation Period: AWMF Guidelines, Registry No. 015/071 (short version)

Breastfeeding is widely acknowledged to be the best and most complete form of nutrition for healthy infants born at term and is associated with numerous ...

Jacobs A, Abou-Dakn M, Becker K, Both D, Gatermann S, Gresens R, Groß M, Jochum F, Kühnert M, Rouw E, Scheele M, Strauss A, Strempel AK, Vetter K, Wöckel A (2012)

Geburtshilfe Frauenheilkd. 73(12):1202-1208

Ultrasound as a treatment of mammary blocked duct among 25 postpartum lactating women: a retrospective case series

The purpose of this case series is to report the outcomes of 25 postpartum women who were experiencing difficulties with breastfeeding and were treated using ...

Lavigne V, Gleberzon BJ (2012)

J Chiropr Med. 11(3):170-8