Kolven op het werk: tips en advies van moeders

Als je weer aan het werk gaat, maar je je baby nog steeds wilt laten profiteren van je moedermelk, lees dan hier hoe je voor te bereiden op kolven op het werk.

Zelfs als je werkgever je steunt, maak je je misschien zorgen over bepaalde aspecten van kolven op het werk. Zullen je collega's er begrip voor hebben dat je regelmatig een pauze moet nemen? Krijg je de nodige privacy? Het goede nieuws is dat je met goede communicatie en planning kolven op het werk tot een succes kunt maken voor jezelf, je werkgever en je baby.

Dit zijn onze tien gouden tips voor afkolven op het werk:

1. Ken je rechten
In veel landen heb je bij wet het recht om op het werk moedermelk voor je baby af te kolven en moet je werkgever toestaan dat je de tijd neemt om regelmatig te kolven. Op de pagina van de Rijskoverheid van Nederland vindt je meer over je rechten. Ook via de FNV vindt je meer informatie en zou je advies op kunnen vragen.

2. Wees voorbereid
Zorg ervoor dat je alles bij je hebt om je moedermelk af te kolven, op te vangen, te bewaren en te vervoeren. Wat je uiteraard altijd nodig hebt, is een borstkolf (een dubbele elektrische borstkolf is het snelst en levert de meeste melk op).¹ Je kunt een tweede borstkolf aanschaffen voor op het werk, zodat je je kolf niet elke dag mee hoeft te nemen. Andere handige dingen om mee te nemen zijn onder andere:

• flesjes of moedermelkbewaarzakjes  
• een koeltas om je melk in te vervoeren
• desinfectiezakjes voor de magnetron
• zoogkompressen en een reservetopje in het geval je melk lekt
• kleding die makkelijk toegang tot je borsten geeft  

3. Praat met collega's
Je bent niet verplicht om je collega's te vertellen dat je kolft, maar als je het aan hen vertelt, begrijpen en accepteren ze het mogelijk beter. Uiteindelijk weten ze dat jemoeder bent geworden, en zou kolven en/of borstvoeding daar bij horen. Benader een collega die ook kolft zodat je een 'kolfmaatje' hebt en elkaar kunt steunen. 

4. Zoek een ruimte
Je werkgever moet een privéruimte (geen toilet) beschikbaar stellen waar je kunt kolven. Dat kan een medische of vergaderruimte zijn of welke plaats dan ook waar je op je gemak kunt kolven zonder te worden gestoord.

5. Denk na over het bewaren van je melk
Zorg voor een veilige en koele plaats om moedermelk te bewaren. Label bij een gedeeld gebruik van de koelkast duidelijk de moedermelkbewaarzakjes of flessen waarin je de melk bewaart.

6. Houd het koel
Melk die je de ene dag afkolft, kun je de volgende dag aan je baby geven, dus invriezen is normaal gesproken niet nodig. Als moedermelk gekoeld in de koelkast wordt bewaard (en in een koeltas indien vervoerd tussen werk en thuis), kan je baby de melk drie dagen lang veilig drinken – of tot vijf dagen in zeer schone omstandigheden^2,3. Lees ons artikel over het bewaren van moedermelk voor meer adviezen.

7. Zorg voor een goede timing
Kolf melk af op ieder moment waarop je baby gewoonlijk borstvoeding krijgt. Dat zal je helpen om genoeg te verzamelen voor zijn voedingen en je moedermelkproductie in stand houden.

8. Oefening baart kunst
Organiseer een oefendag, zodat je het kolven op het werk eerst kunt uitproberen. Of plan je eerste dag terug op het werk op een vrijdag, zodat je het afkolven en vervoeren van je melk onder de knie kunt krijgen zonder een hele werkweek voor je te hebben.

9. Neem een pauze
Als er voor je baby wordt gezorgd in de buurt van waar je werkt, kunnen borstvoedingspauzes, waarbij je je baby borstvoeding geeft in de kinderopvang, een goed alternatief zijn voor kolven.

10. Zorg goed voor jezelf
Het is vermoeiend om je werk, de zorg voor je baby en borstvoeding te combineren, vooral als je er nog aan moet wennen of als je baby nog steeds 's nachts wakker wordt. Leef bij de dag, zorg goed voor jezelf en wees gerust: alles zou makkelijker moeten worden naarmate je baby ouder wordt en jullie beiden aan deze grote verandering gewend zijn geraakt.

Kolven op het werk: verhalen van moeders

Deze moeders hadden allemaal verschillende ervaringen met kolven op het werk, maar ze vonden een manier om het in hun dagelijkse leven te integreren.

"Ik had altijd een koeltas bij me"

"Ik heb het kolven drie maanden voordat ik weer aan het werk ging met mijn directe leidinggevende besproken. Hij bestelde een scherm voor mijn afsluitbare kantoordeur, zodat ik privacy had.

In mijn kantoor kolfde ik met de hand af in een moedermelkflesje en bewaarde de melk in een gelabelde koeltas in de koelkast in de keuken. Als ik onderweg was, trok ik me terug op een plek met privacy. Ik had altijd een fles en koeltas bij me.

Als ik tijdens werkuren niet genoeg melk kon afkolven, vulde ik het aan door te kolven wanneer ik thuiskwam. Zo was er altijd genoeg om mijn zoon de volgende dag in de kinderopvang te voeden." Lily, moeder van twee, Verenigd Koninkrijk.

"Ik kreeg veel steun van mijn bedrijf"

"Kolven op het werk was niet moeilijk, omdat mijn bedrijf goede faciliteiten en veel steun bood. Ze gaven me alle tijd die ik nodig had.

Qua logistiek vergde het enige voorbereiding om elke dag schone benodigdheden te hebben en ik moest mijn borstkolf steeds meenemen. Mijn bedrijf heeft inmiddels een eigen borstkolf voor meerdere gebruikers in de borstvoedingsruimte en geeft een gratis kolfset aan iedere nieuwe moeder, zodat je niets meer mee hoeft te nemen.

Wees voorbereid. Probeer er de humor van in te zien en ontspannen van het moment te genieten." Aleyda, moeder van één kind, Nederland.

"Het was lastig om een ruimte te vinden waar ik kon kolven"

"Ik moest wel wat uitdagingen overwinnen om te kunnen kolven op het werk, zoals de ongeschiktheid van de beschikbaar gestelde ruimte en de ongemakkelijkheid van te moeten communiceren met HR-medewerkers of mannelijke managers die niet altijd begrepen wat ik nodig had.

Bij mijn eerste baby werkte ik bij een groot bedrijf, dat een ruimte voor me regelde waar ik kon kolven. Maar ik vond het lastig om pauzes te nemen en genoeg melk af te kolven die mijn baby nodig had. Ik wilde mijn laptop blijven gebruiken tijdens het kolven, zodat het werk zich niet opstapelde, maar daarvoor was er in de ruimte geen geschikte tafel. Na twee weken moest ik de voeding al aanvullen met flesvoeding.

Bij mijn tweede baby was ik vastbesloten om vol te houden. Mijn werkomgeving was veel kleiner – een sportcentrum – dus was het moeilijk om een geschikte ruimte te vinden. Eerst kreeg ik de EHBO-ruimte, maar daar was het heel koud en iedereen kon binnenlopen. Uiteindelijk vonden ze een betere ruimte, maar soms was de sleutel kwijt!

Tegen andere moeders zou ik zeggen: ken je rechten en maak er gebruik van! Heb er vertrouwen in dat je werkgever je als medewerker wil behouden – eventuele problemen hebben eerder te maken met een gebrek aan organisatie en kennis dan met een gebrek aan bereidheid. Het kan moeilijk zijn, maar het is de moeite waard. Ik beveel ook kolven van Medela aan." Elisabeth, moeder van twee, Verenigd Koninkrijk.

"Ik kan tegelijkertijd kolven en werken"

"Naast mijn borstkolf had ik een beha voor handsfree afkolven nodig en zoogkompressen voor lekken, en makkelijk te openen kleding om tijd te besparen. Ik kan tegelijk werken en kolven, maar veel vriendinnen kunnen dat niet en moeten zich ontspannen terwijl ze kolven.

Waar ik werk, zijn er meerdere 'moederkamers' om te kolven, die moet je dan voor een bepaalde tijd reserveren. Ik werk op wisselende plekken, dus moet ik ruimtes reserveren in verschillende gebouwen en rond belangrijke vergaderingen.

De grootste uitdagingen zijn conferenties of evenementen waarvoor geen agenda wordt gestuurd, zodat ik niet weet wanneer ik me even kan terugtrekken. En als de boel overstroomt, moet ik gewoon weggaan!" Natalie, moeder van één kind uit de VS.

"Niemand misgunde me mijn kolfpauzes"

"In de eerste paar maanden gaf ik mijn zoon 's ochtends thuis borstvoeding en was ik om 10 uur op mijn werk. Op het werk kolfde ik een of twee keer, ik haalde mijn zoon rond half zes op van de crèche, gaf hem daar borstvoeding, nam hem mee naar huis, deed de afgekolfde melk in de vriezer en gaf hem voor het slapengaan nog een keer borstvoeding.

Je moet je kolfschema in een vroeg stadium aan je werkgever en collega's duidelijk maken, zodat ze er rekening mee kunnen houden. Niemand misgunde me mijn kolfpauzes, eigenlijk juist integendeel. Het hielp dat er op mijn afdeling andere ouders waren, onder anderen twee nieuwe moeders die ook kolfden. Het maakt een enorm verschil als je mensen om je heen hebt met wie je ervaringen kunt uitwisselen." Jess, moeder van één kind uit Argentinië.