Is een speen goed voor je baby?

We hebben wetenschappelijk onderbouwde informatie verzameld en fabels over het gebruik van fopspenen ontkracht .

Ben je net moeder of nog zwanger, dan staat het welzijn van je kleintje ongetwijfeld voorop en wil je dat je baby zowel lichamelijk als emotioneel een gezonde ontwikkeling kan doormaken. Als het over fopspenen gaat, lopen de meningen en theorieën nogal uiteen. Is een speen goed voor je baby?

Als het gaat over de voor- en nadelen van fopspenen, dan ligt de onzekerheid al snel op de loer. Want hoe weet je nu welke theorieën kloppen? En kun je eigenlijk wel het etiket 'goed' of 'slecht' op fopspenen plakken? 

Net als bij veel andere vragen, is er op deze vraag geen eenduidig antwoord te geven. Een fopspeen kan, mits verstandig gebruikt en je de richtlijnen volgt en de gebruiksaanwijzing in acht neemt, veel voordelen hebben voor je baby. 
Als je nog een beslissing moet nemen of je wel of niet een fopspeen wilt gebruiken, lees dan verder! We hebben wetenschappelijk onderbouwde informatie verzameld en fabels over het gebruik van fopspenen ontkracht . Verder kun je hier leren hoe en wanneer een speen je kleintje kan helpen en in welke situaties je misschien de speen even niet moet aanbieden.

Een speen kan je baby geruststellen wanneer hij huilt en/of overstuur is – Waar
Een speen kan heel handig zijn om je kleine rustig te krijgen als er iets aan de hand is, omdat het zuigen baby's helpt om zichzelf te troosten.¹

Je kunt een speen geven aan baby's die borstvoeding krijgen – Waar
Vanaf de geboorte kun je gezonde baby's een speen geven. Uit onderzoek is gebleken dat het geven van een fopspeen vanaf de geboorte of nadat de borstvoeding op gang is gekomen, aan gezonde baby's die borstvoeding krijgen, geen significante invloed heeft op de frequentie of duur van exclusieve en gedeeltelijke borstvoeding tot een leeftijd van vier maanden.² Het kan echter een overweging zijn om de speen pas te introduceren als jij en je baby helemaal gewend zijn aan de borstvoeding. Het is belangrijk om een speen niet te gebruiken om voedingen te vervangen of de tijd tussen voedingen te verlengen. 

Fopspenen kunnen het risico van wiegendood tijdens dutjes en 's nachts helpen verminderen – Waar
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat het gebruik van een speen tijdens het slapen bescherming kan bieden tegen wiegendood.³ Valt de speen tijdens het slapen uit het mondje van je baby, dan hoef je die er niet weer in te stoppen.⁴  

Een speen is slecht voor het gebit – Niet waar
Bij verantwoord gebruik en als de aanbevolen dagelijkse tijdslimiet niet wordt overschreden, zal een speen geen problemen met het doorkomen of scheefstand van tanden veroorzaken. Experts adviseren om het gebruik van een fopspeen te beperken tot maximaal zes uur per dag.⁵ Bij elk kind ontwikkelen de mond en tanden zich weer op een andere manier. Het wel of niet geven van een speen aan kinderen ouder dan 24 maanden, is een keuze die elke ouder in overleg met een arts of tandarts zelf moet maken. De American Academy of Pediatric Dentistry adviseert om uiterlijk bij een leeftijd van 3 jaar te stoppen met een fopspeen.⁶ We adviseren om een speen te kiezen met een vorm die de ontwikkeling van de mond ondersteunt. Op de verpakking staat dan bijvoorbeeld 'orthodontisch'.  

Een speen kan je baby helpen om beter om te gaan met pijn – Waar
Het is wetenschappelijk aangetoond dat een speen baby's helpt om beter om te gaan met verdriet en ongemak tijdens kleine pijnlijke gebeurtenissen.¹ Als een baby wordt gevaccineerd of als er bloed wordt afgenomen, kunnen ze door te zuigen zichzelf kalmeren en troosten. Op het moment dat zijn tandjes doorkomen, kan je kleine ongemak, pijn of gevoeligheid ervaren. Een speen kan dan wat verlichting bieden. Let goed op of de speen nog in goede conditie is en vervang hem bij tekenen van slijtage.

Fopspenen veroorzaken buikkrampjes – Niet waar
De oorzaak van buikkrampjes is nog onbekend, maar mogelijke verklaringen zijn een onvolgroeid spijsverteringssysteem, lactose-intolerantie, allergieën of veranderingen in de normale bacteriën in het spijsverteringssysteem. Het inslikken van lucht tijdens de voeding kan dit verergeren.⁷ Het is vaak moeilijk om baby's te kalmeren die last hebben van buikkrampjes. Ze huilen lang en hard, vaak met dichtgeklemde vuistjes en opgetrokken beentjes. De symptomen verbeteren gewoonlijk rond de 10-12 weken. Een tip om je baby te troosten is een speen te geven ⁸, omdat het zuigen rustgevend werkt en helpt om de emoties van je kleine tot rust te brengen. ¹

Stoppen met een speen kan moeilijk zijn – Waar en niet waar
Sommige baby's hebben er geen moeite mee afscheid van de speen te nemen, terwijl anderen daar meer tijd voor nodig hebben. Een speen geeft troost en baby's kunnen eraan gehecht raken. Het stoppen zal voor jou en je kleine een leerzame ervaring zijn, waarbij je compromissen zult moeten sluiten. Maar met liefde en geduld kun je je baby helpen deze mijlpaal te bereiken. Lees handige tips en suggesties voor het stoppen met een speen in ons document Fopspeen gids voor ouders.

Je hebt nu veel nuttige informatie gekregen over fopspenen. Als je het idee hebt dat een speen een goede optie is voor je kleine, bedenk dan wanneer het juiste moment zou zijn voor je baby om hiermee te beginnen. Tegenwoordig zijn er veel verschillende soorten spenen verkrijgbaar. Ze zijn er in allerlei vormen, maten en materialen, zoals een speciale maat voor pasgeboren baby's, spenen bestaande uit één stuk, vervaardigd uit 100% silicone, spenen voor dag of nacht. Raadpleeg onze Fopspenen keuzehulp om de perfecte speen voor jouw baby te vinden.