Een borstkolf gebruiken: 12 slimme tips

Zoals met elke vaardigheid kan het even duren voordat je het gebruik van een borstkolf onder de knie hebt. Het belangrijkste is om geduldig te zijn, zelfs als je niet meteen zoveel kunt kolven als je zou willen. Een borstkolf roept nu eenmaal niet dezelfde gevoelens in je op als je baby. Maar geleidelijk aan zal je lichaam leren om je toeschietreflex op te wekken wanneer je kolft en zou de hoeveelheid melk die je kolft moeten toenemen.

1: Je hoeft je niet te haasten om met afkolven te beginnen ...

In de eerste vier weken werken jij en je baby samen om je melkproductie op gang te brengen en op te bouwen. Als je baby gezond is en de borstvoeding goed gaat, heb je geen borstkolf nodig om daarbij te helpen. Kolven is echter zeer nuttig als je een tijdje gescheiden moet zijn van je baby (zie de tip hieronder). Zo niet, geniet dan van deze tijd met je baby en wees gerust: zelfs als je van plan bent om in de toekomst regelmatig te kolven, is het niet nodig om je lichaam te 'trainen' door in de eerste paar weken melk af te kolven.

2: … tenzij je baby niet aan de borst kan drinken

Als je baby niet in staat is om rechtstreeks aan de borst te drinken, bijvoorbeeld vanwege een premature geboorte of speciale behoeften, of als jullie om welke reden dan ook gescheiden zijn, begin dan zo snel mogelijk na de geboorte met het dubbelzijdig afkolven van moedermelk.

Onderzoek toont aan dat beginnen met kolven binnen de eerste paar uren (als een gezonde pasgeboren baby normaal gesproken voor het eerst borstvoeding krijgt) moeders helpt om in de eerste dagen en weken een groter volume melk aan te maken, ^{1, 2} wat hun baby's de beste kans geeft om exclusief met moedermelk te worden gevoed.

Als je verwacht dat je baby (of baby's) prematuur geboren zal worden, intensive care nodig zal hebben of een aandoening zal hebben die borstvoeding wellicht lastig maakt, bereid je dan voor. Kom meer te weten over kolven, zorg dat je de apparatuur hebt die je mogelijk nodig hebt en vraag een deskundige, lactatiekundige of borstvoedingsspecialist om ondersteuning.

Je ziekenhuis of geboortekliniek heeft waarschijnlijk een dubbele borstkolf van ziekenhuiskwaliteit, dus vraag het personeel om je te laten zien hoe je de kolf moet gebruiken. Het is belangrijk om melk uit je borsten te kolven op de momenten waarop je baby normaal gesproken zou drinken – daardoor blijven je borsten het signaal krijgen om melk aan te maken. Streef in het begin naar acht tot tien kolfsessies per 24 uur ³ en houd deze frequentie aan zodra je melk doorkomt.

3: Zorg voor een goede timing

Kolf bij je eerste kolfsessie gedurende ten minste 15 minuten. Maak je geen zorgen als je in het begin niet veel melk opvangt – een regelmatige extra zuigstimulans zou je borsten snel moeten aanzetten om meer melk te produceren.

Sommige moeders merken dat als ze één uur na een voeding kolven, dat de grootste melkopbrengst oplevert. Anderen kolven liever meteen na elke tweede voeding. Probeer om op verschillende momenten te kolven om te zien welke momenten het beste bij jullie passen. Als je merkt dat bepaalde tijden voor jou goed werken, houd je dan aan die tijden, zodat je lichaam gewend raakt aan je borstkolf en de extra vraag voor je melkproductie. Je kunt in de verleiding komen om de tijd tussen kolfsessies in te verlengen om te proberen grotere volumes melk te kolven. Maar als je wacht totdat je borsten vol zijn, zal één kolfsessie ze niet echt goed leegmaken, ^{3, 4} dus is het cruciaal om frequent en regelmatig te kolven.

4: Wees hygiënisch

Was altijd je handen vóór en na het kolven en reinig alle kolfonderdelen die in aanraking zijn gekomen met je melk of de mond van je baby. Je moet ze ook ten minste eenmaal per dag na het reinigen ook ontsmetten. Zorg ervoor dat alle onderdelen volledig droog zijn en vervolgens kun je de afkolfset bewaren in een schone zak of box tot het volgende gebruik.

5: Wees voorbereid

Zorg dat je alles wat je nodig hebt onder handbereik hebt voor je begint, om te voorkomen dat je een kolfsessie moet onderbreken. Dingen die je nodig kunt hebben, zijn bijvoorbeeld een drankje en een snack, je telefoon of de afstandsbediening van de tv, flesjes of moedermelkbewaarzakjes voor je afgekolfde melk en een zachte doek om eventuele druppels op te nemen.

Met een speciaal ontworpen kolfbeha heb je je handen vrij, zodat het veel eenvoudiger is om de kolf te bedienen en andere dingen te doen, terwijl je kolft.

6: Maak het jezelf gemakkelijk

De beste houding voor het kolven is een houding waarin je je op je gemak voelt. Ontspannen zijn is essentieel voor het vrijkomen van het hormoon oxytocine, dat je toeschietreflex opwekt. Ongemak en afleidingen kunnen dit proces belemmeren, ⁵ dus kies een omgeving waar je privacy hebt en op je gemak zit. Zorg er ook voor dat je armen en rug goed worden ondersteund terwijl je kolft.

Als je geen kolfbeha gebruikt, houd je je borstschild tussen de duim en wijsvinger en ondersteun je je borst met je handpalm en overige vingers. Houd het borstschild voorzichtig tegen de borst – door te hard drukken kan het borstweefsel worden samengedrukt en de melkstroom worden geblokkeerd.

Sommige moeders merken dat ze meer melk kunnen kolven door een diepe ademhaling, ontspannende muziek, visualisatietechnieken of als hun partner hun rug en schouders masseert.

7: Stimuleer je toeschietreflex

De meeste elektrische en op batterijen werkende borstkolven van Medela zijn uitgerust met de 2-Phase Expression technologie, die de manier imiteert waarop je baby aan de borst drinkt (met snelle, lichte zuigbewegingen gevolgd door langzamere, sterkere zuigbewegingen) om je toeschietreflex op te wekken. Het masseren van je borsten vóór en tijdens het kolven ⁶ en het verwarmen van je borsten ⁷ door er een warm kompres (zoals een washandje) op te houden vóór het kolven helpt aantoonbaar om je melkstroom te stimuleren en de hoeveelheid die je opvangt te vergroten.

Wetenschappers hebben ontdekt dat het ook helpt om meer melk af te kolven als je huid-op-huidcontact hebt met je baby vóór en tijdens het kolven. ⁸ Dat komt doordat de warmte en aanraking van de huid van je baby tegen jouw huid ervoor zorgt dat oxytocine in je lichaam vrijkomt. ⁹ Volgens sommige moeders werkt kolven zelfs het beste, als ze hun baby borstvoeding geven met de andere borst terwijl ze kolven vanwege de extra stimulatie.

Als je je baby niet bij je hebt, probeer dan naar een foto of video van je baby te kijken of aan een kledingstuk van hem of haar te ruiken, terwijl je kolft. ¹⁰ Doordat je zo de band met je baby voelt terwijl je kolft, is dit weer een andere manier om je oxytocineniveau te verhogen en je melkstroom op gang te brengen.

8: Benut je melkstroom ten volle

Veel moeders voelen hun toeschietreflex niet, dus let er tijdens het kolven speciaal op. Als je straaltjes moedermelk in de opvangfles of -zak ziet spuiten, weet je dat de toeschietreflex gaande is. ¹¹

Als je een borstkolf met 2-Phase Expression technologie gebruikt, heeft de kolf een stimulatiemodus en een kolfmodus. De stimulatiemodus duurt gewoonlijk ongeveer twee minuten, maar zodra je de melk ziet stromen zoals beschreven, is het belangrijk om naar de kolffase over te schakelen. Dit komt omdat de eerste toeschietreflex ongeveer 36% van het melkvolume levert, zodat je je melkstroom ten volle benut om meer melk te kunnen kolven. ¹²

9: Vind je comfortzone

Kolf tijdens de kolffase met het maximaal comfortabele vacuüm, dat wil zeggen de hoogste stand die je kunt gebruiken waarbij het nog prettig voelt. Onderzoek heeft aangetoond dat daardoor een vergelijkbare hoeveelheid melk wordt verwijderd als een baby drinkt tijdens de borstvoeding. ^{13, 14}

Om het juiste niveau voor jou te vinden, kun je de zuigkracht van de borstkolf geleidelijk opvoeren totdat het een beetje onprettig aanvoelt en de kolf dan een stand lager instellen.

10: Pas de duur van je kolfsessies aan

Zodra je productie op gang is gekomen (na ongeveer vier tot zes weken), kun je nauwkeuriger gaan bepalen hoeveel minuten je moet kolven, wat je kostbare tijd kan besparen. Sommige moeders moeten langer kolven dan anderen vanwege hun aantal toeschietreflexen, die bepalen hoe vaak en hoe lang melk stroomt. ^{4, 15} Het wonderbaarlijke is dat iedere moeder een unieke melkstroom heeft, maar die van jou zal telkens hetzelfde zijn, zowel wanneer je kolft als wanneer je borstvoeding geeft. ¹⁶

Hoe kun je nu weten wat jouw ritme is? Kies een tijd waarop je normaal gesproken je hoogste melkvolume afkolft en let terwijl je kolft op het moment waarop er straaltjes melk uit je tepel komen of wanneer de melk in het flesje druppelt tijdens het verloop van de sessie.

Bij een moeder die alleen aan het begin van een sessie toeschietreflexen heeft, wordt het merendeel van haar melk binnen acht tot tien minuten verwijderd. Als ze langer kolft, wordt ze niet beloond met meer melk. Maar een moeder die veel of late toeschietreflexen heeft, moet misschien wel 15 minuten of langer kolven om haar borst goed te legen. ¹⁵

11: Probeer dubbelzijdig kolven

Als je van plan bent om regelmatig te kolven, is het de moeite waard om te investeren in een dubbele borstkolf. Dubbelzijdig kolven verhoogt het gehalte aan prolactine, het melkproducerende hormoon, in je lichaam. ¹⁷ Een verbazingwekkende uitkomst van onderzoek is dat vrouwen die dubbelzijdig kolven tijdens elke kolfsessie een extra toeschietreflex hebben. Dat betekent dat zij doorgaans bijna een vijfde meer melk afkolven (en deze melk heeft ook een hogere vetwaarde) in vergelijking met het een voor een afkolven van de borsten. ¹⁸ Dat bespaart niet alleen tijd, maar kan ook echt een verschil maken, want na slechts enkele kolfsessies kun je al een extra fles hebben.

12: Negeer ongemak niet

Kolven zou geen pijn moeten doen. Als je ongemak ervaart tijdens het kolven of als je blaren of schaafwondjes op je tepel of borst hebt, probeer dan de zuigkracht van de kolf te verlagen.

Zorg er ook voor dat je de juiste maat borstschild (het trechtervormige deel dat over je borst wordt geplaatst) gebruikt. De schacht van het borstschild zou je tepel moeten omsluiten, maar genoeg ruimte over moeten laten om zonder wrijving heen en weer te bewegen. Je tepelhof (het donkere gedeelte rond de tepel), of het borstweefsel eromheen, mag terwijl je kolft niet te veel in de schacht worden getrokken of ertegenaan schuren. Een slecht passend borstschild kan de hoeveelheid melk die je afkolft verminderen en daarom maakt Medela borstschilden in verschillende maten.

Als je ongemak blijft ervaren nadat je deze tips over afkolven hebt geprobeerd, stop dan met kolven en vraag een lactatiekundige of borstvoedingsspecialist om advies.